Veri,Enformasyon ve Bilgi Kavramları,

 Bu temel kavramların ne olduğunu öğrenmemiz veri tabanının ne olduğunu tam anlamıyla anlamamız açısından yararlı olacaktır.

Veri Nedir?

Olguların, kavramların,veya talimatların, insan tarafından veya otomatik yolla iletişim, yorumlama ve işleme amacına uygun bir biçimde ifadesidir.

Genellikle, biz veri veya veri birimleri üzerindeki  işlemlerimizi varlık hakkında her hangi bilgi almak için gerçekleştiririz.

Veri kaydedilebilir bilinen gerçeklerdir. Örneğin; bir kişinin ismi, adresi, telefon numarası gibi.

Enformasyon(Information) Kavramı

Karar vermek için bir değeri olan ve organize edilmiş verilerin özetlenmesi ile elde edilen gerçeklerdir

Enformasyon kelimesi Fransızcada enformasyon (information) “danışma, tanıtma;haber alma, haber verme, haberleşme, bilgilendirme” anlamlarında kullanılır. Özetle;işlenmiş ve düzenlenmiş veridir, yazılı, sözlü veya görsel bir mesajdır. Çift yönlü bir eylemdir, enformasyonun aktarılması için bir gönderen ve bir alıcı olması gerekir.Mesajı alan kişide algı veya yargı değişikliği oluşturmayı hedefler.Enformasyon veriden çok daha zengin bir içeriğe sahiptir. Bunun yanısıra, veriler dağınık bir doğaya sahipken, enformasyonda biçimlendirme, düzenleme, belli bir amaca hizmet etme, yarar sağlama kavramları söz konusudur. Rakamlar, semboller harfler ve
kelimelerden oluşan verilerin bir araya gelmesiyle oluşur.

Davenport ve Prusak’a göre verilerin enformasyona dönüştürülmesinde aşağıdaki
aşamalar dikkate alınır:

-Amaca yönelme; verilerin hangi amaç için toplandığının bilinmesi,
-Kategorize etme;verilerin analize uygun verilerinin ya da temel
bileşenlerinin neler olduğunu belirleme,
-Hesaplama;verilerin istatistiksel olarak analiz edilmesi,
-Düzeltme;verilerin hatalardan arındırılmış olması,
-Özetleme;verilerin kısa ve yararlı biçimde özetlenmesidir.

Bu işlemler gerçekleştirilirken bilgisayar ve çeşitli teknolojik cihazların kullanımının yanı sıra veriye anlam kazandırmayla ilişkili her türlü analiz sürecinde kişinin ve kişiler arası iletişimin rolünü de yadsımamak gerekir.

Bilgi(Knowledge) Kavramı

Enformasyon haline dönüştürülmüş gerçeklerin analiz edilmesi ve sentezlenmesi sonucu karar vermeye yönelik olarak elde edilen daha üst seviyeli gerçekleri içerir.

Bilgi, enformasyonun deney, tecrübe, yorum, analiz ve bağlam ile zenginleştirilmiş halidir. Sosyal olaylarda, karar ve eylemler için uygulanmaya hazır yüksek değerde bir enformasyon şeklidir. Bilgi, veri ve enformasyondan daha karışık bir kavramdır ve deneyim ve değerlere ilişkin enformasyonun akışkan bir karması şeklinde de tanımlanmaktadır. Diğer bir tanıma göre ise bilgi, enformasyon parçaları arasında kurulan ,yararlı ilişkidir. Bilgi organizeedilmiş enformasyonun oluşturduğu bir yapıdır ve kestirimlerimize ve genelleştirmelerimize olanak sağlar.

Taylor’a göre bilgi, bireylerin akıllarında tecrübe ile biçimlenir. Bilgi yalın ve basit olamaz. Çeşitli unsurların birbirleriyle karışımından oluşur. Belli bir biçime sahipolmakla birlikte, esnektir. Sezgiler işin içine girdiğinden ona sözcüklerle sahip olmak ya da mantık terimleri kullanarak onu tümüyle anlamak zordur.Şekil 9 (Şekil 9 aşağıdadır)’ da veri, enformasyon ve bilgi ilişkisini tanımlayan bilgi hiyerarşisi piramiti görülmektedir. Bilgi hiyerarşisi kendi içinde veri, enformasyon, bilgi ve akıl şeklinde sıralanırken teknik ve bilişsel eylemler de; toplama, düzenleme, özetleme, analiz, sentez ve karar alma şeklinde sıralanmaktadır. Veriden akla kadar geçen süreçte zihinsel bir takım faaliyetler sürmektedir. Bu süreçte elde edilen veriler toplanmakta, düzenlenmekte ve anlamlı bir topluluk haline getirilmektedir. Sonrasında özetlenerek analiz edilmekte ve sentezlenerek bilgi haline gelmektedir. Son olarak bilgi haline gelen enformasyon karar alma aşamasını tamamlayarak akıl haline dönüşmektedir.

Çizim 1:Şekil 9

Yanda ki grafik kavramlar arasındaki bağıntı ve verinin bilgiye dönüşüm sürecini göstermektedir.

Karar verme amacıyla verinin toplanıp, organize edilmesi, özetlenmesi, analiz edilmesi ve sentezlenmesi gerekir.

Veri,Enformasyon Bilgi İle İlgili Örnekler

Örnek 1

Bu sınıfın not ortalaması, son beş yılın en yüksek ortalamasıdır.

Bu cümle 'enformasyon' içerir. Çünkü bu cümleyi söyleyebilmemiz için son beş yılın not ortalamalarını incelemek gerekir.

Örnek 2

AyşeVeritabanı Sistemleri Dersi’nin birinci arasınavından 95 aldı.

Bu cümle 'veri' içerir,çünkü birkişininbir sınavdan aldığı notu belirten ham birgerçektir.

Örnek 3

Heryıl Veritabanı Sistemleri Dersi’nin birinci ara sınav ortalaması 75 civarında çıkar.

Bu cümle bilgi içerir.Çünkü bir dersin birinci ara sınavın not ortalaması ile ilgili bir varsayımda bulunulmuştur.

Örnek 4

Akıllı Turizim A.Ş.Türkiye’deki en başarılı Turizim Şirketi.

Bu cümlebilgi içerir.Çünkü bir şirketin başarı durumu ile ilgili bir varsayımda bulunulmuştur. Bu çıkarımı söyleyebilmek için Türkiye’deki şirketlerin yıllar itibariylebaşarıdurumlarını incelemekve en başarılı olan konusunda bir varsayımda bulunmak gerekir.

Örnek 5

Her yıl Veritabanı Sistemleri Dersi’nin birinci ara sınav ortalaması 75 civarında çıkar.

Bu cümle bilgi içerir.Çünkü bir dersin birinci ara sınav not ortalaması ile ilgili bir varsayımda bulunulmuştur.

Konuyla ilgili bir kaç farklı örnek daha inceleyelim;

Bu yıl, Osman diğer tüm satış temsilcilerinden daha fazla komisyon

elde etmiştir.(Enformasyon)

Bu yıl, Trakya Bölgesi 500.000 TL’den fazla satış gerçekleştirmiştir.

(Veri)

Her yıl Osman tüm satış temsilcilerinden daha fazla satış

gerçekleştirir.(Bilgi)